Historia
Kościół we wsi Telecí zbudowany został w pierwszej ćwierci XIV wieku. W okresie późnego średniowiecza i we wczesnych czasach nowożytnych kościół poddawany był naprawom, ale bez większych przekształceń architektonicznych. Prace remontowe miały być prowadzone w 1536 i 1583 roku, takie bowiem daty wyryto na przyporze i na belce krokwiowej. W okresie tym świątynia miała być jeszcze budowlą filialną. Do roli fary awansowała w 1787 roku. W 1881 roku budynek poddany został przebudowie neogotyckiej, w trakcie której wzniesiono też kruchtę i emporę muzyczną w nawie.
Architektura
Kościół zbudowano na stromym stoku wzniesienia, opadającym na południowy – zachód ku dolinie niewielkiego strumienia. Utworzony został z nawy na planie krótkiego prostokąta o wymiarach 10,2 x 8,3 metra oraz węższego i niższego prezbiterium o wymiarach 6,4 x 5,7 metra, po stronie wschodniej zamkniętego wielobocznie. Obie części przykryto osobnymi, wysokimi dachami dwuspadowymi, w prezbiterium z wieloma załamaniami połaci nad wschodnim zamknięciem. Całość wraz z przykościelnym cmentarzem zapewne już w średniowieczu została ogrodzona. Prawdopodbnie w XVI wieku w linię muru obwodowego po stronie południowo – zachodniej wpisano czworoboczną wieżę z ostrołuczną bramą w przyziemiu i drewnianą dzwonnicą na piętrze.
Mury kościoła od strony zewnętrznej opięte zostały dwukrotnie uskokowymi przyporami tylko w podsklepionej części prezbiterialnej. Elewacje niepodsklepionej nawy pozostawiono gładkie, przeprute jedynie otworami okiennymi i zachodnim otworem wejściowym. Po dwa obustronnie rozglifione, ostrołucznie zamknięte okna utworzono w ścianie północnej i południowej. Czterema podobnymi oknami doświetlono od południa i wschodu prezbiterium.
We wnętrzu prezbiterium założono jednoprzęsłowe sklepienie sześciodzielne, z żebrami o gruszkowym przekroju opuszczonymi na wieloboczne gzymsy konsol z podwójnie żłobkowanymi bryłami i ściętymi na dole do formy ostrosłupa końcówkami. W miejscu przecięcia żebra spięto gładkim okrągłym zwornikiem. Nawę oddzielono od prezbiterium ostrołuczną arkadą tęczy o szerokości 4,4 metra i zapewne przykryto jedynie drewnianym stropem.
Stan obecny
Kościół jest dziś malowniczo usytuowaną gotycką budowlą, powiększoną wtórnie o zakrystię przy prezbiterium i kruchtę przed zachodnim wejściem. Prawdopodbnie mur otaczający kościół wraz z karnerem jest nowożytny, ale wieża bramna na południowym – zachodzie ma cechy gotyckie. W jej murach widoczny jest jeden otwór strzelecki, podczas gdy kilka innych miało zostać usuniętych w trakcie remontów. Okna kościoła mogły być poddawane przekształceniom w trakcie neogotyckich napraw z XIX stulecia. Wewnątrz zachowała się arkada tęczy oraz sklepienie w prezbiterium.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Líbal D., Katalog gotické architektury v České republice do husitských válek, Praha 2001.
Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. IV, Praha 1982.
Wirth Z., Soupis památek historických a uměleckých v království Českém, ročník 22, politický okres poličský, Praha 1906.