Historia
Wieża pomimo, iż po raz pierwszy pośrednio została wspomniana w źródłach pisanych w 1366 roku (w przydomku ówczesnego właściciela Ondřeja ze Svojšic), wzniesiona była już na początku XIV wieku. Na początku XV stulecia była w posiadaniu niejakiego Jana Cíla, którego licznie rozrodzeni na wiele gałęzi potomkowie dzierżyli ją przez kolejnych parę stuleci. Za jednego z nich, niejakiego Petra, w 1543 roku bezpośrednio wspomniano w źródłach pisanych svojšicką wieżę, a w 1555 roku wieżę, pobliski dwór, browar i słodownię. W XVII wieku, podobnie jak większość innych podobnych wież mieszkalno – obronnych, z powodu nie spełniania nowożytnych wymagań mieszkaniowych, została przekształcona w spichlerz.
Architektura
Wieża została wzniesiona w zachodniej części wsi w pobliżu kościoła św. Jana Chrzciciela i średniowiecznego dworu gospodarczego. Zbudowano ją na planie prostokąta o wymiarach 9,5 x 14,5 metra jako masywną, dwupiętrową budowlę z dodatkowym poddaszem, a w zasadzie dookolną galerią obronną, o konstrukcji drewnianej lub szachulcowej, osadzoną na kamiennych konsolach na wysokości najwyższego piętra.
Wejście do wieży umieszczono na parterze od strony zachodniej w siodłowym portalu z progiem o dwóch konsolach, otoczonym przez ramę dla podnoszonego mostu zwodzonego. Także piętro posiadało bezpośrednie wejście z dworu, za pomocą zewnętrznych drewnianych schodów przystawionych do południowej ściany, wiodących do kolejnego portalu siodłowego. Schody lub drabina mogły być w razie niebezpieczeństwa łatwo usunięte, a dzięki brakowi połączenia wewnętrznego przyziemia z piętrem, wieżę można było łatwo odciąć od napastników.
Wewnątrz przestrzeń wieży na dolnej kondygnacji i na pierwszym piętrze podzielono poprzeczną ścianą, zaopatrzoną w przyziemiu w półokrągły, a na piętrze w ostrołukowy portal, łączący dwie izby. Przyziemie i pierwsze piętro oświetlały jedynie po dwa wąskie otwory na izbę, nieco szersze okna z bocznymi siedziskami w niszach oświetlały dopiero drugie piętro. Była to zapewne główna kondygnacja mieszkalna i reprezentacyjna, podczas gdy przyziemie pełniło funkcje gospodarcze. Wszystkie kondygnacje przykryto płaskimi drewnianymi stropami, zaś ściany drugiego piętra w XVI wieku pokryto polichromiami. Z wieżą sąsiadował staw, otaczający ją na podobieństwo fosy.
Stan obecny
Wieża przetrwała do dnia dzisiejszego w doskonałym stanie, łącznie z oryginalnymi otworami okiennymi i portalem wejściowym, ponad którym widoczne są pozostałości herbu dawnych właścicieli. Szkoda jedynie, iż z dwóch stron wieża zasłaniana jest przez barokowe zabudowania pałacowe. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych, lecz prawdopodobnie za zgodą właściciela można ją obejrzeć.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 3, Praha 2005.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Čechy, t. V, red. Z.Fiala, Praha 1986.
Menclová D., České hrady, Praha 1972.