Stříbrná Skalice – zamek

Historia

   Początki zamku sięgają połowy XIV wieku, kiedy to wydobycie srebra w pobliskich górach doprowadziło do rozwoju osady Skalica, którą dzierżyli przedstawiciele drobnej szlachty. Pierwsza pisemna wzmianka o osadzie lub zamku (który prawdopodobnie już wówczas funkcjonował) pojawiła się w 1361 roku, kiedy to ze Skalicy pisał się niejaki Ješek. Pod koniec XIV stulecia Skalica przeszła na własność Bohdala z Drahonic, już jednak na początku XV wieku, w niewyjaśnionych okolicznościach, zamek był w rękach króla Wacława IV. W okresie tym, w latach 1402-1403 po raz pierwszy bezpośrednio wspomniano zamek w źródłach pisanych. Był on wówczas zarządzany przez królewskiego burgrabiego Racka Kobyle z Dvorca.
   W 1402 roku węgierski król Zygmunt Luksemburczyk w trakcie konfliktu z Wacławem IV zajął zamki Bezděz i Blansko oraz wysłał armię pod Skalicę. Na wieść o tym Racek Kobyla wraz z zamkową załogą potajemnie w nocy opuścili Skalicę udając się do pobliskich Rataj, pozostawiając na opuszczonym zamku, według zapisów kronikarskich, jedynie jedną starą kobietę i świnię. Nie broniona Skalica została zajęta i spalona. Rok później Wacław IV przekazał odzyskany zamek Janowi Sokolowi z Lamberka, a później przeszedł on na własność klasztoru sazavskiego. Sam Racek Kobyla pozostał zaufanym króla Wacława IV, wydając mu pozwolenie na budowę zamku Veselé, później Hrádka i na koniec Komorniego Hrádka. Zginął w 1416 roku wraz ze swoimi 12 służącymi i podwładnymi, gdy król wysłał go do Kutnej Hory wyegzekwować spłatę należnych świadczeń. Do mieszkania w którym przebywał wtargnęli wówczas wzburzeni górnicy, którzy myśleli że przybył złupić miejskie kościoły ze złota i srebra.
   W czasie wojen husyckich Skalicę posiadali panowie z Kunštátu, nie ma jednak pewności czy zamek został odbudowany po ataku wojsk Zygmunta. Nawet jeśli się tak stało, to ostatecznie został zniszczony w okresie rewolucji husyckiej i z czasem całkowicie rozebrany w celu pozyskania materiału budowlanego.

Architektura

   Zamek został wzniesiony na szczycie samotnego wzniesienia, którego górne spłaszczenie miało kształt zbliżony do walu. Składał się z obwodu murów obronnych, wzmocnionych w północno – wschodnim narożniku cylindryczną wieżą, która nie wystawała poza lico pierścienia obronnego. Zapewne odgrywała ona rolę bergfriedu, czyli wieży ostatecznej obrony, nie pełniącej funkcji mieszkalnej, lecz flankującej pobliską bramę wjazdową. Budynek mieszkalny zapewne znajdował się po przeciwnej, zachodniej stronie dziedzińca. Całość otoczona była suchą fosą i ziemnym wałem oraz być może zewnętrznym murem parchamu. Zwraca uwagę duże podobieństwo układu zamku do nieodległego Talmberka.

Stan obecny

   Zamek nie zachował się do czasów współczesnych. Jego ruiny zostały tak dokładnie rozebrane, iż obecnie widoczne są jedynie pojedyncze kamienie i nierówności terenu, porozrzucane w okolicy nowożytnego kościoła, do którego budowy czerpano materiał z zamku.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.
Rubeš M., Hrad Talmberk, Plzeň 2019