Historia
Kościół św. Andrzeja zbudowany został przed 1363 rokiem, we wsi zwanej pierwotnie Ceský Rychnov. Wówczas to po raz pierwszy został odnotowany w źródłach pisanych. Ta pierwotna świątynia farna przebudowana została gruntownie na początku XVI wieku, prawdopodobnie w związku z przejęciem przez krumlovskie klaryski i nieco późniejszym podwyższeniem Rychnova do rangi miasteczka, co miało miejsce w 1537 roku. W drugiej połowie XVI wieku założone zostało sklepienie w prezbiterium i podzielono korpus na dwie podsklepione nawy. W 1709 roku całą budowlę odnowiono oraz podwyższono wieżę. Po drugiej wojnie światowej wieś wyludniła się, przez co kościół popadł w zaniedbanie.
Architektura
Późnogotycki kościół z XVI wieku uzyskał formę budowli dwunawowej, trójprzęsłowej, o wymiarach 9,6 x 12 metrów, z obszernym prezbiterium wielkości 6,7 x 12,9 metrów, zamkniętym na wschodzie wielobocznie (pięć boków ośmioboku) i czworoboczną wieżą na osi fasady zachodniej. Prezbiterium do korpusu nie przystawiono symetrycznie, zostało lekko przesunięte na południe od osi. Od północy sąsiadowało ono z zakrystią.
Zewnętrzne elewacje korpusu i prezbiterium wzmocniono uskokowymi przyporami, pomiędzy którymi przebito okna, w korpusie od północy i południa, w prezbiterium od wschodu i południa. Wszystkie pierwotnie zamknięto ostrołukami i wypełniono maswerkami. Wejście umieszczono w zachodniej części nawy południowej oraz w przyziemiu wieży, gdzie osadzono szeroki na 1,4 metra portal z wysokim cokołem, dekorowany laskowaniem z półkolistymi i przenikającymi się wałkami. Prezbiterium łącznie z przyporami, w odróżnieniu od wieży i korpusu, posadowiono na cokole.
Wewnątrz nawę z prezbiterium połączono wysoką, nieprofilowaną ale sfazowaną, ostrołuczną arkadą o rozpiętości 5,8 metrów, a prezbiterium z zakrystią późnogotyckim dwuramiennym (siodłowym) portalem. Krótki korpus na nawy podzieliły dwa wieloboczne filary, podtrzymujące sklepienie sieciowe z żebrami bez konsol i zworników (miało ono jedynie funkcję dekoracyjną, a nie konstrukcyjną). Sklepieniem sieciowym przykryto też emporę wypełniającą zachodnie przęsła oraz prezbiterium. To ostatnie otrzymało podobnie profilowane żebra jak w korpusie, także nie łączone zwornikami, jedyne skupione wokół otworu do poddasza, utworzonego na wysokości 8,5 metrów.
Stan obecny
Kościół, choć obecnie zaniedbany, zachował od strony zewnętrznej z grubsza formę z czasów przebudowy z początku XVI wieku. Później dostawiona została jedynie kruchta południowa, przebudowana zakrystia, a wieża podwyższona. Okna nawy północnej przekształcono, wszystkie też w obu nawach utraciły maswerki. W ścianie zachodniej wieży ujrzeć można ciekawy późnogotycki portal, kolejne zachowały się też w kruchcie, w prezbiterium (do zakrystii) i w murze otaczającym kościół (po stronie wschodniej). Wewnątrz przetrwały późnogotyckie sklepienia sieciowe.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Cechner A., Soupis památek historických a uměleckých v Království českém, ročník 42. Politický okres kaplický, Praha 1921.
Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. III, Praha 1980.