Historia
Biskupia osada Rožnov pojawiła się w źródłach historycznych w 1267 roku, na długo przed zamkiem, który po raz pierwszy został wspomniany dopiero w 1372 roku, gdy był w rękach Voka z Kravař. Jego ród dostał Rožnov w lenno w 1361 roku i zapewne wkrótce potem wzniesiony został zamek. Warto zauważyć, iż pojawiające się informacje o budowie zamku przez biskupa ołomunieckiego już w drugiej połowie XIII wieku są nieprawdziwe, gdyż wynikają z błędnej interpretacji jego testamentu z 1267 roku, a konkretnie z niewłaściwej lokalizacji wspomnianej tam miejscowości Rosenowe.
Pod koniec niespokojnego okresu wojen husyckich zamek zyskał trudniący się rozbojami rycerz Jan z Mesenperku. W 1437 roku wymienił się on za Helfštejn z Vokiem z Sovinca i wykorzystywał Rožnov do zbrojnych wypadów i łupienia okolicznych ziem i kupców. W późniejszym okresie zamek był własnością panów z Cimburka i Pezinku, a od 1505 roku rodu z Kunštátu.
W 1526 roku Rožnov kupił Jaroslav z Šelemberka, który dokonał jego wczesnorenesansowej przebudowy. Parę lat później, wbrew woli ówczesnych właścicieli – Pernštejnów, na zamku osiadła zbrojna drużyna rozbójników, którą w 1539 roku król Ferdynand nakazał rozbić. Po zdobyciu zamek został tymczasowo naprawiony i jeszcze w XVII wieku służył urzędnikom miejscowych majątków. Opuszczono go pod koniec tamtego stulecia, a w drugiej połowie XIX wieku mieszkańcy Rožnova otrzymali od władz miejskich pozwolenie na rozbiórkę pozostałości zamku w celu pozyskania materiału budowlanego.
Architektura
Zamek zajmował szczyt samotnego wzniesienia, otoczonego ziemnym wałem i przekopem o szerokości 17-19 metrów, które w planie nadały całemu założeniu owalny kształt. W północnej, szerszej części w późniejszym okresie (około połowy XV wieku) usytuowano rodzaj bocznego, niedużego podzamcza.
Rdzeń zamku miał w przybliżeniu prostokątną w planie formę o wymiarach 53 x 22 metry. We wschodnim i zachodnim krańcu dziedzińca usytuowano budynki mieszkalne. Spośród nich wschodni był nieco większy, dwuprzestrzenny, natomiast zachodni w przyziemiu miał jedno pomieszczenie i być może formę zbliżoną do wieży. Dopiero w późniejszym okresie został powiększony, kiedy to od strony dziedzińca dostawiono wąską dobudówkę, być może w piętrze zwieńczoną drewnianą nadbudową, połączoną z gankiem obronnym na pobliskim murze. Pałac wschodni posiadał dwie komory piwniczne, połączone ze sobą piaskowcowym portalem o półokrągłym zwieńczeniu. W jego narożniku od strony dziedzińca z lica muru występował wykusz oparty na cylindrycznej podstawie, być może mieszczący kaplicę. Zamek zapewne był budowlą bezwieżową, co było typowe w warowniach o formie dwóch przeciwstawnych pałaców.
Po stronie południowej rdzeń zamku chronił zewnętrzny, lecz silny mur parchamu, wzmocniony w narożach przyporami. Być może parcham nachodził również na część północną zamku. Droga dojazdowa prawdopodobnie biegła od strony południowo – zachodniej skąd długim łukiem między ziemnym wałem a drugim nasypem obchodziła szczyt wzgórza. Po stronie wschodniej droga osiągała budynek bramny umożliwiający przez zwodzony most wjazd na północne podzamcze. Zamek górny osiągalny był zapewne przez drugą południowo – wschodnią bramę usytuowaną na stoku wzniesienia. Była ona zaopatrzona albo w budynek bramny albo w rodzaj przedbramia, być może połączonego z północnym międzymurzem. Poprzedzał ją kolejny most zwodzony opuszczany na kamienny filar.
Stan obecny
Zamek obecnie to słabo zachowana ruina z niewielkimi fragmentami kamiennych murów i reliktami zabudowy. Najlepiej zachowaną jest wewnętrzna ściana zachodniego pałacu z portalem wejściowym. Na zalesionym i gęsto porośniętym roślinnością wzgórzu widoczne są również obwarowania ziemne. Wstęp na teren dawnego zamku jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.
Strona interneotwa hrady.cz, hrad Rožnov.