Ronov nad Sázavou – zamek

Historia

   Ronov został wzniesiony na początku XIV wieku przez panów z Lichtenburka, których bliskimi krewnymi był ród Ronovców, co znalazło odzwierciedlenie w nazwie zamku. Usytuowano go na na ważnym szlaku handlowym między Německým Brodem a Žďárem nad Sázavou. Pierwsza wzmianka źródłowa o nim pochodzi z 1329 roku, kiedy to pisał się z Ronova niejaki Smil. W rękach jego potomków zamek był przez większość okresu swego funkcjonowania. W 1381 roku ufundowano na zamku kaplicę Wniebowzięcia Marii Panny.
   W okresie wojen husyckich zamek dzierżył Čeněk z Ronova i Letovic, który zasłynął jako bezkompromisowy wróg buntowników. W 1421 roku wraz ze swoim bratem Hynkiem uczestniczył w kampanii przeciwko miastu Chotěboř, w trakcie której, pomimo danych obietnic, spalono trzystu poddających się husytów. W odwecie w 1424 roku pod Ronov podeszły wojska Jana Žižki, które zdobyły i zniszczyły zamek. Jakiś czas później, po śmierci Čenka z Ronova i Letovic, został on przejęty przez innego współrodowca, Čenka Hlaváča z Ronova, a w 1434 roku kupiony przez Hynka Ptáčka z Pirkštejna, uważanego za jednego z najważniejszych polityków na ziemiach czeskich od zakończenia wojen husyckich. W kolejnych latach XV wieku chociaż zamek był zamieszkiwany, jego właściciele często się zmieniali, a znaczenie budowli upadało. Opuszczony został prawdopodobnie na początku XVI wieku, gdyż już w 1538 roku źródła historyczne wspominają o nim jako o niezamieszkiwanej ruinie.

Architektura

   Zamek został zbudowany na skalistym cyplu o prawie 115-metrowej długości, otoczonym z trzech stron potokiem Losenickim. Od północy zamek chroniony był wysuniętymi w przedpole ziemnymi obwałowaniami, a na całym obwodzie przekopem, przed którym usypano wał. Najszersza, wyciosana w skale fosa znajdowała się po najbardziej zagrożonej północnej stronie; miała tam 38 metrów szerokości i aż 23 metry głębokości. Droga do zamku mogła prowadzić od południa po grobli przebiegającej przez staw, a dalej przez przekop i zwodzony most, nie można jednak wykluczyć iż była to młodsza zmiana wprowadzona po zablokowaniu ziemnymi obwarowaniami starszego wjazdu od północy. Ta czołowa część zamku być może pierwotnie chroniona była zewnętrznym murem parchamu z wieżą bramną. Za nią usytuowany był nieregularny dziedziniec, o nie do końca jasnej dziś zabudowie. Po jego południowej stronie znajdował się duży, prostokątny budynek mieszkalny, a w narożnikach północnych dwa wieloboczne bastiony. Po stronie południowej znajdowała się odgrodzona murem, niżej położona tylna część zamku. Jej południowo – wschodni narożnik chroniony był czworoboczną wieżą. Zabudowę dolnej części tworzył podłużny, podpiwniczony dom.

Stan obecny

   Do dnia dzisiejszego z zamku zachowały się jedynie niewielkie murowane relikty. Widoczny jest narożnik budynku na terenie przedniej części zamku, położony na wschód od niego fragment muru obronnego i krótki mur z przebitym pośrodku otworem po stronie północnej. Niewielkie relikty murów widoczne są także w tylnej części zamku. Wstęp na zalesione wzgórze jest wolny.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Východní Čechy, t. VI, red. Z.Fiala, Praha 1989.