Historia
Wieża mieszkalna Nelechov zbudowana została na początku XV wieku, kiedy mieszkali tu bracia Albert i Ratimír z Nelechova. Po śmierci Alberta w 1421 roku, wieżę dzierżył do 1437 roku jego syn Petr Skála, a po nim kolejni przedstawiciele rodu: Jan i Matěj z Tisu. Ten ostatni posiadał również dwór i wsie Bilantová Lhota, Kouty oraz Březinka. Ostatnim samodzielnym właścicielem Nelechova był Václav Sokol z Leskovce, który między 1533 a 1540 rokiem sprzedał wieżę i pobliski dwór oraz wieś Kouty Janowi starszemu z rodu Trčków z Lípy. Nowy właściciel przyłączył Nelechov do swoich dużo większych dóbr, przez co wieża straciła funkcję mieszkalną i popadła w ruinę.
Architektura
Wieża wzniesiona została na niewielkim pagórku u podnóża wzgórza Nelechov. Otrzymała ona w planie formę kwadratu o bokach długości 8 metrów i grubości murów około 1,4 metra (na wysokości pierwszego piętra) z jednym pomieszczeniem na każdej kondygnacji. Przyziemie, pierwsze i drugie piętro oświetlały nieduże szczelinowe otwory z prostymi ościeżami, dlatego przyjmuje się, iż ich funkcja, oprócz obronnej, była raczej gospodarcza. Znajdować się tam mogły magazyny i spiżarnie (na najniższej kondygnacji) oraz sień wejściowa (na pierwszym piętrze). Wyższy komfort świadczący u charakterze mieszkalnym, miało dopiero trzecie piętro. Jego wnętrze było otynkowane, oświetlane większym oknem i zaopatrzone w wykusz latrynowy. Funkcję mieszkalną pełniło również podobne piętro czwarte.
Po północno – wschodniej stronie wieży usytuowany był niewielki dziedziniec, a całość otoczona była nawodnioną fosą. Na północy przechodziła ona w większy staw, zasilany wodą ze źródła znajdującego się na uboczu ziemnego wału, który na południu i zachodzie poprzedzał fosę. W odległości około 25 metrów od wieży, po jej północno – wschodniej stronie, znajdował się gospodarczy dwór. Jego głównym elementem był dwuprzestrzenny budynek o wymiarach 8 x 16 metrów o różnym poziomie posadzek w obu izbach.
Stan obecny
Do dnia dzisiejszego zachowały się dwie ściany wieży: południowa i część wschodniej, przy czym zawalone mury przykryły częściowo kondygnację przyziemia. Wstęp na teren ruin wieży jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 2, Praha 2000.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Východní Čechy, t. VI, red. Z.Fiala, Praha 1989.
Soukup J., Valchár J., Soupis památek historických a uměleckých v politickém okresu Ledečském. Edice nedokončeného rukopisu. Soupis 54 (Ledeč), Praha 2010.