Měcholupy – zamek

Historia

   Měcholupy pojawiły się na kartach historii w 1245 roku w przydomku Amcha z Měcholup. Kolejni właściciele którzy się stąd pisali, prawdopodobnie potomkowie wspomnianego Amcha, zakończyli się w 1458 roku na Arnošcie, po którym zaczęli się pojawiać przedstawiciele innych rodów. Zamek bezpośrednio wspomniany został po raz pierwszy dopiero w 1536 roku, kiedy to sprzedawał go niejaki Bernard Barchanec z Baršova. Następnie w latach 1537 – 1556 budowla była w posiadaniu Sedleckich z Újezdca, a w okresie 1572 – 1589 rozdzielono ją pomiędzy dwóch współwłaścicieli, przy czym jedna połowa do 1640 roku znajdowała się w rękach miasta Klatovy. Do ponownego połączenia dóbr doszło za Apoleny Čejkovej z Chudenic, zaś pod koniec XVII wieku Měcholupy dostały się do rąk zakonu szpitalników św. Jana, którzy starą budowlę znacznie przebudowali i powiększyli o kaplicę. Około 1800 roku w sąsiedztwie dawnego zamku postawiono nowy pałac, który jednak został zburzony w 1968 roku.

Architektura

   Zamek usytuowano pośrodku osady, pomiędzy licznymi stawami otaczającymi go z trzech stron, za wyjątkiem północy. Stawy te mogły również dostarczać wodę do otaczającej niegdyś zamek fosy. Był on niewielkim założeniem na planie zbliżonym nieco do prostokąta z dłuższymi bokami na linii północ – południe. Całą jego wschodnią część wypełniał podłużny budynek mieszkalny o lekko załamanej ścianie wschodniej, która zwężała nieco północną część domu. Na poziomie częściowo zagłębionej w ziemi sutereny podzielony był on na trzy pomieszczenia, dwa większe boczne i jedno wąskie pośrodku. Powyżej znajdował się wysoki parter, a nad nim jeszcze co najmniej jedna kondygnacja.
   Zachodnią część zamku wyznaczał mur obronny o zaokrąglonym północno – zachodnim narożniku, wzniesiony w młodszej fazie gotyckiej. Wydzielał on wąski i podłużny dziedziniec przed elewacją wejściową budynku. Przed jego budową, być może dziedziniec zabezpieczały jakieś obwarowania drewniane o formie palisady lub częstokołu.
   Wjazd do zamku usytuowano po stronie południowej w czworobocznej wieży bramnej stykającej się jedną ścianą z budynkiem mieszkalnym. Przed lico muru obronnego i południowej ściany budynku występowała ona jedynie minimalnie.

Stan obecny

   Zamek w Měcholupach to obecnie czteroskrzydłowa niska budowla o wyglądzie pałacyku lub domu rodzinnego. Mury pierwotnego zamku ukryte są w jej wschodniej i południowej części, natomiast ściany zachodnia i północna kryją pozostałości dawnego muru obronnego zamykającego niegdyś dziedziniec. Budowla znajduje się dziś w prywatnych rękach i wykorzystywana jest przez właścicieli na mieszkania.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 2, Praha 2000.