Historia
Pierwsza wzmianka źródłowa o Maloticach pojawiła się w 1295 roku, kiedy to miejscowe dobra dzierżyć miał niejaki Sláva z Malotic, wymieniony jako świadek podczas wytyczania granic Ratajów nad Sázavou. W XIV wieku wieś rozdzielona została pomiędzy kilku właścicieli używających przydomków „z Malotic”, natomiast w 1389 roku osadę kupili dwaj kutnohorscy mieszczanie: František Gyser i Martin Puš, przy czym ten ostatni z czasem skupił całą meloticką własność i około 1400 roku ufundował budowę niewielkiego zamku. W 1412 roku budowla ta została po raz pierwszy bezpośrednio wspomniana w dokumentach pisanych, będąc wówczas własnością Jindřicha Rohlíka z Trhlavy. Jego potomkowie dzierżyli Malotice do 1498 roku. Po kilkukrotnej zmianie właścicieli od lat 20-tych XVI wieku w posiadanie zamku wszedł bogaty ród Říčanskich z Říčan, za których włączono go do ich dóbr i obsadzono urzędnikiem nadzorującym lokalne sprawy. Najpewniej zamek stracił wówczas na znaczeniu i popadł w zaniedbanie, które powiększył okres wojny trzydziestoletniej w pierwszej połowie XVII wieku. W 1637 roku przy sprzedaży miejscowych dóbr i dworu gospodarczego Šternberkom, zamek opisany został jako opuszczony, a nowi właściciele dokonali w XVIII wieku jego gruntownej przebudowy na spichlerz.
Architektura
Niewielki zamek wzniesiono na planie czworoboku, w pobliżu północno – wschodniego brzegu stawu, którego wody służyły do napełnienia dookolnej fosy. Północną część zamku stanowił prostokątny, wydłużony budynek mieszkalny połączony w dwóch narożnikach z murem obronnym, zwieńczonym pierwotnie chodnikiem dla obrońców i wydzielającym na południu dziedziniec. Dodatkowo pośrodku kurtyny zachodniej zbudowano czworoboczną w planie, dwupiętrową wieżę.
Wejście do wieży prowadziło z poziomu gruntu poprzez ostrołukowy portal z profilowanym łukiem. W przyziemiu jeszcze w okresie gotyckim założono sklepienie kolebkowe, zaś pierwsze i drugie piętro pierwotnie posiadały płaskie, drewniane stropy. Na pierwsze piętro prowadził z zewnątrz także ostrołukowy portal, zapewne dostępny za pomocą drabiny lub drewnianych schodów (albo ewentualnie kładką z przyległego budynku mieszkalnego), natomiast na drugie piętro dostać się można było wewnętrznymi schodami z niższej kondygnacji. Najwyższa kondygnacja mogła pełnić funkcje mieszkalne. Zaopatrzono ją w dwa okna (od zachodu i wschodu) z bocznymi siedziskami w niszach, a wielka wnęka południowa zapewne jest pozostałością po wykuszu latrynowym.
Stan obecny
Zamek zachował się do dnia dzisiejszego częściowo. Najwięcej szczęścia miała czworoboczna wieża, której nowożytne przebudowy ograniczyły się do założenia nowego sklepienia na pierwszym piętrze i powiększenia niektórych otworów okiennych. O wiele znaczniejszym modernizacjom poddano budynek mieszkalny z którego pozostały jedynie ściany obwodowe poprzepruwane otworami charakterystycznymi dla barokowych spichlerzy. Widoczny jest także częściowo mur obronny, zachowany po stronie południowej i wschodniej.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 2, Praha 2000.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Východní Čechy, t. VI, red. Z.Fiala, Praha 1989.