Historia
W świetle badań archeologicznych początki zamku Louzek sięgają końca XIII wieku lub początku XIV stulecia, lecz nie wiadomo kto był inicjatorem jego budowy. Pierwsza informacja o nim w źródłach pisanych pochodzi dopiero z 1421 roku, kiedy to Oldřich z Rožmberka w liście do swego krewnego Reinprechta z Wallsee wspomina Harachéře z Louzku, który był prawdopodobnym właścicielem zamku i rožmberskim burgrabią na zamku Vítkův Kámen. Kolejnym właścicielem był Jan Malovec z Malovic, a po jego śmierci w 1448 roku majątek przeszedł w ręce rodu z Rožmberka. W 1460 roku Jan z Rožmberka zawarł umowę, w której sprzedawał dwór, usytuowany naprzeciwko zamku Louzek, Bártovi oraz jego synowi Křížovi. Prawdopodobnie warownia była już wówczas opuszczona, choć ostateczne potwierdzenie jej porzucenia nastąpiło w dokumencie z 1541 roku.
Architektura
Zamek wzniesiono w zakolu rzeki Malše, na wzgórzu którego stoki stromo opadały w dolinę od strony północno – wschodniej, wschodniej i południowej. Od strony północno – zachodniej w nieco dalszej odległości z zamkiem graniczył potok Zdíkowski.
W swej najstarszej fazie budowy niewielki rdzeń zamku odcięto na cyplu wzgórza dwoma półokrągłymi fosami oraz masywnymi ziemnymi wałami od strony zachodniej i północno – zachodniej. Usytuowaną od zachodu bramę zabezpieczała czworoboczna wieża o wymiarach 8 × 8,4 metry, nie wiadomo czy o funkcji donżonu, czy bergfriedu. Wejście do niej możliwe było z poziomu pierwszego piętra. W najbezpieczniejszym południowo – wschodnim narożniku, tuż nad stromymi, nadrzecznymi skarpami, umieszczono zabudowę mieszkalną. Jego bezpieczna pozycja przyczyniła się do nietypowej konstrukcji, gdyż dłuższe boki budynku początkowo były drewniane, a kamień został wyprowadzony później, zapewne po połowie XIV wieku.
Druga faza budowy spowodowała, że niewielki dziedziniec zamku został w większości zabudowany nowymi konstrukcjami. Nowe skrzydło powstało po stronie północnej, a początkowo prosta brama (portal przepruty w murze) została zastąpiona przez czworoboczny budynek bramny, stykający się narożnikiem ze starszym skrzydłem południowym.
Trzecia faza budowy z XV wieku spowodowała rozbudowę zaplecza gospodarczego i zewnętrznych fortyfikacji. Niewielkie skaliste wzniesienie przed rdzeniem zamku po stronie zachodniej zostało włączone w obręb obwarowań. Wzniesiono na nim podłużny budynek i usytuowaną w południowym narożniku bramę, a całość zabezpieczono dodatkową suchą fosą. Jeszcze dalej po stronie zachodniej utworzono obwarowany trapezoidalny dziedziniec, którego południową stronę wypełnił prostokątny, podłużny budynek gospodarczy. Zachodni kraniec został zabezpieczony drewnianą wieżą i ziemnym wałem.
Stan obecny
Do dnia dzisiejszego zachowały się wysokie fragmenty ścian wieży głównej, pałacu i murów rdzenia zamku. Pozostałe części założenia widoczne są jedynie po formie ukształtowania terenu. Wstęp na ich teren jest wolny.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Čechy, t. V, red. Z.Fiala, Praha 1986.
Strona internetowa castles.cz, Hrad Louzek.