Historia
Wieś Lobkovice po raz pierwszy została wspomniana w źródłach pisanych w 1341 roku, jako własność braci Bohuňka i Vavřinca z Lobkovic. Z lat 1356–1357 pochodzą informacje o niejakim Raimundzie z Lobkovic, w latach 1367-1377 Lobkovice należały do praskiego mieszczanina Mikołaja Čotrova, a od 1385 roku do Jana Čúcha z Zásady, polityka i przyjaciela króla Wacława IV. Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi dopiero z 1403 roku, kiedy to należał on do praskiego mieszczanina Prokopa Kruknera.
W 1409 roku zamek uzyskał Mikuláš z Újezda zwany Chudy. Stał się on prekursorem wybitnej czeskiej feudalnej rodziny Lobkoviców, jak również dokonał znacznej rozbudowy zamku, do tamtego momentu będącego zapewne założeniem głównie drewnianym. Zamek należał do Mikuláša do chwili śmierci w 1435 roku, później odziedziczyli go jego synowie: Mikuláš i Jan Popel. W 1445 roku ojcowski majątek został podzielony a Lobkovice przypadły Janowi. Był on przeciwnikiem króla Jerzego z Podiebradów, dlatego w 1450 armia królewska obległa i zdobyła Lobkovice. Jan Popel odzyskał zamek rok później, po zapewnieniu o swej lojalności dla Jerzego z Podiebradów. W 1496 roku zamek kupił Beneš Sekera ze Sedčic, którego potomkowie posiadali Lobkovice aż do 1615 roku. W XVI lub na początku XVII wieku dokonali oni przebudowy renesansowej w efekcie której zamek przekształcono w czteroskrzydłową rezydencję z fasadą zwróconą na zachód.
W 1616 roku zamek powrócił w ręce rodu Lobkoviców, po tym gdy od Václava Majskiego kupiła go Polyxena z Lobkovic. Budowla była już wówczas tylko centrum administracyjnym majątku i siedzibą urzędników, dodatkowo kilkukrotnie splądrowaną przez wojska w okresie wojny trzydziestoletniej. Remont zdewastowanego zamku przeprowadzono dopiero w 1679 roku z inicjatywy Ferdinanda Augusta z Lobkovic. Plan naprawy i przebudowy został opracowany przez wybitnego włoskiego architekta Antonio Portę. Powstały wówczas nowe dachy, nowe elewacje i wnętrza, a do południowo – zachodniego narożnika pierwotnego założenia dodano boczne barokowe skrzydło. Kolejne prace prowadzono w XIX stuleciu, kiedy właścicielem rezydencji był praski adwokat Jan Měchurov. W 1948 roku zabytek uległ nacjonalizacji.
Architektura
Zamek usytuowano na niewielkim skalistym wzniesieniu pośród bagien i podmokłych terenów. Jedynie od strony zachodniej, gdzie teren był bardziej stabilny, istniała potrzeba przekopania rowu dla sztucznej fosy. Prawdopodobnie właśnie z tamtej strony wiodła droga do zamku, która poprzez drewniany most od strony południowej osiągała bramę na wewnętrzny dziedziniec. Wjazd ten był kontrolowany przez główną, czworoboczną, trzypiętrową wieżę. Jej przyziemie posiadało sklepienie kolebkowe, wyższe kondygnacje płaskie, drewniane stropy. Komunikację wewnętrzną zapewniały drewniane schody lub drabiny, łączące niezbyt duże pomieszczenia, które choć oświetlane dużymi czworobocznymi oknami o masywnych kamiennych ościeżach, raczej nie były wykorzystywane do stałego miejsca zamieszkania. Tą funkcję pełniła zabudowa w północnej i wschodniej części dziedzińca, prawdopodobnie połączona kładką z pierwszym piętrem wieży. Składała się ona z dwóch skrzydeł, z największą komnatą na planie trapezu, usytuowaną w narożniku północnym. W zachodniej części pierwszego piętra umieszczono izbę wyłożoną drewnianą okładziną, lepiej akumulującą ciepło niż kamienne mury. Była ona tradycyjnie oświetlana triadą niedużych okienek, przeprutych od strony dziedzińca i sąsiadowała z jeszcze jedną komnatą po stronie zachodniej.
Stan obecny
Zamek zachował się do dnia dzisiejszego w barokowej formie, która całkowicie pozbawiła budowlę pierwotnych cech stylistycznych. Z ujednoliconej bryły zamku wybija się jedynie przekształcona najstarsza część założenia, czworoboczna wieża.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 2, Praha 2000.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Východní Čechy, t. VI, red. Z.Fiala, Praha 1989.