Historia
W okresie wojny trzydziestoletniej Liberec stał się własnością Albrechta z Valdštejna (Albrechta von Wallensteina), jednego z głównych wodzów i polityków pierwszej połowy XVII wieku. W latach 1631-1633 na zachód od rynku Starego Miasta, ufundował on dzielnicę zwaną Nowym Miastem. Jej zabudowę stanowiły specjalnie zaprojektowane dla rzemieślników, a zwłaszcza sukienników, domy. Powodem faworyzowania sukienników było ogromne zapotrzebowanie na płótno dla ówczesnych armii. Z tego powodu budowa domów trwała nawet po śmierci Wallensteina w 1634 roku. Trzy z nich zachowane do dnia dzisiejszego na ulicy Větrnej zostały wzniesione w latach 1678-1681. Służyły one, podobnie jak większość innych im podobnych, sukiennikom, choć w jednym z nich ulokowano gospodę „U Města Petrohradu”. Z czasem szachulcowa zabudowa jako nietrwała i podatna na zniszczenia, została zastąpiona budynkami murowanymi. Trzy cudem zachowane budynki zostały poddane gruntownej renowacji po 1953 roku.
Architektura
Domy zostały wzniesione w konstrukcji szachulcowej, czyli z drewna, którego wolne przestrzenie wypełniano gliną wymieszaną ze słomą, trocinami lub wiórami. W przyziemiu częściowo zastosowano technikę muru pruskiego, używając zamiast gliny wypełnienie z cegieł. Ich zewnętrzne elewacje od strony ulicy zwieńczono charakterystycznymi wysokimi, trójkątnymi szczytami. W przyziemiu każdego domu znajdowała się sień wejściowa z której schody prowadziły na piętro. Resztę parteru zajmowała przestronne pomieszczenie z widokiem na tylni dziedziniec. Na piętrze i na poddaszu znajdowały się pomieszczenia prywatne, między innymi sypialnie. Przyziemie pełniło funkcję gospodarczą jako kuchnia i miejsce codziennej pracy.
Stan obecny
Valdštejnské Domy są najstarszymi budynkami na terenie Liberca i jednymi z najstarszych drewnianych budynków na terenie Czech. Pomimo późnej daty budowy zostały umieszczone w niniejszym serwisie, ze względu na małe przeobrażenia ryglowej techniki budowy od czasów średniowiecza.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. II, Praha 1978.
Strona internetowa hrady.cz, aldštejnské domky.