Historia
Farny kościół królewskiego miasta Kašperské Hory zbudowany został w trakcie zakładania miasta, pod koniec trzeciej ćwierci XIV wieku, pierwotnie pod wezwaniem św. Leonarda. Odnotowano go w źródłach pisemnych w 1396 roku, kiedy to ufundowany został ołtarz św. Jana Chrzciciela. Nowożytne naprawy kościoła przeprowadzano w 1597 roku, 1698 roku i 1773 roku, kiedy to w trakcie pożaru uszkodzone zostało sklepienie prezbiterium. W 1863 roku kościół ponownie spłonął, a następnie został odbudowany w stylistyce neogotyckiej. W 1883 roku dobudowana została do niego nowa wieża, średniowieczną zaś, uszkodzoną pożarem rozebrano.
Architektura
Kościół uzyskał rozbudowaną bryłę i układ, wzniesiono go bowiem jako trójnawową bazylikę z dość długim prezbiterium po stronie wschodniej (około 16 metrów), równym wysokością i szerokością z nawą główną (szerokość nawy głównej 8,3 metra, naw bocznych około 5 metrów). Prezbiterium zamknięto na wschodzie trójbocznie (pięć boków ośmioboku) oraz opięto od zewnątrz przyporami. W korpusie nawowym dwie przypory umieszczono jedynie symetrycznie przy fasadzie zachodniej. Wieża kościoła pierwotnie usytuowana była po stronie północnej, między prezbiterium a wschodnią ścianą nawy bocznej. W jej przyziemiu mieściła się zakrystia.
Wnętrze korpusu podzielono na pięć prostokątnych przęseł w nawie głównej i po pięć odpowiadających im przęseł kwadratowych w nawach bocznych. Podział na nawy zapewniły masywne czworoboczne filary, podtrzymujące ostrołuczne, nieprofilowane a jedynie sfazowane arkady, sprawiające wrażenie wyciętych w masie murów nawy głównej. Żebra w nawach bocznych opuszczono na profilowane stożkowate wsporniki i spięto okrągłymi zwornikami. Nawa główna pierwotnie przykryta była drewnianym stropem.
Prezbiterium, oddzielone od nawy ostrołuczną arkadą tęczy bez cokołu i impostu, podzielone zostało na dwa przęsła prostokątne, przykryte sklepieniem krzyżowo – żebrowym, oraz wschodnie wieloboczne zamknięcie zwieńczone sklepieniem sześciodzielnym. Żebra opuszczono podobnie jak w korpusie na profilowane konsole. W ścianie południowej umieszczono sedilia, ostrołucznie zamknięte, zwieńczone gotyckim kwiatonem.
Stan obecny
Obecny wygląd kościoła jest w dużej mierze wynikiem neogotyckiej przebudowy z drugiej połowy XIX wieku, która próbowała usunąć przekształcenia barokowe. Największą zmianą w stosunku do oryginalnego wyglądu jest brak wieży północnej oraz wzniesienie smukłej wieży zachodniej, a także dostawienie aneksu na przedłużeniu od wschodu nawy południowej. Przekształcony został portal zachodni oraz okna korpusu nawowego (choć rozmieszczone są w pierwotnych miejscach), w oknach prezbiterium brakuje natomiast lasek, ale górne partie maswerków zachowały się. Efektem neogotyckich prac jest również pseudoboniowanie w narożnikach budowli oraz wokół archiwolt okiennych. Oryginalne są sklepienia naw bocznych i częściowo prezbiterium, a także sedilia w południowej ścianie prezbiterium i portal do zakrystii pod dawną wieżą.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Hostaš K., Vaněk F., Soupis památek historických a uměleckých v politickém okresu Sušickém, Praha 1900.
Líbal D., Katalog gotické architektury v České republice do husitských válek, Praha 2001.
Umělecké památky Čech, red. E.Poche, t. II, Praha 1978.