Janůvka – zamek

Historia

   Zamek został wzniesiony w pobliżu wsi Janůvka (Janov) którą wzmiankowano po raz pierwszy w 1446 roku, a która zanikła już w pierwszej połowie XVI wieku. W źródłach historycznych nigdzie nie pojawiali się feudałowie piszący się z Janůvki, dlatego możliwe jest, iż główną siedzibą dla okolicznych dóbr były Slušovice, a Janůvka była jedynie strażnicą, być może powstałą w celu ochrony wydobywanych w okolicznych górach złóż. W 1321 roku niejaki Vitek pisał się ze Slušovic, jednak odległość wsi od zamku była dość znaczna, co obniżałoby wiarygodność teorii, iż budowniczymi zamku Janůvka byli panowie ze Slušovic. Kres funkcjonowania zamku mógł przypaść na okres wojen husyckich, w trakcie których znacznemu zniszczeniu uległy okolice nieodległego Lukova. W 1424 roku pod Slušovicami doszło do bitwy między Bočkem z Kunštátu a katolikami pod przywództwem biskupa Jana Železného i Ješka z Lukova. Po przegranym starciu husyci wycofali się do Vizovic, a następnie do zamku Brumov.

Architektura

   Zamek zbudowano na skalistym cyplu wzgórza, górującym nad doliną rzeki Dřevnicy, dzięki czemu miał naturalną ochronę z prawie wszystkich stron, w postaci bardzo stromych i wysokich zboczy. Wyjątkiem był jedynie nieco bardziej przystępny, lekko wznoszący się odcinek wschodni, którym prowadziła droga dojazdowa do zamku, prawdopodobnie poprowadzona dalej stokami i doliną Dřevnicy na południe ku Slušovicom. Przedpole zamku było zabezpieczone ziemnym wałem i rowem suchej fosy o 5 metrach głębokości i 9 metrach szerokości.
   Rdzeń zamku miał kształt zbliżony do trójkąta o wymiarach około 14 x 15 metrów, zwężający się w kierunku krańcowi skalnego cypla na zachodzie. Głównym elementem zamku była usytuowana w najwyższym punkcie terenu czworoboczna wieża. Kolejna być może znajdowała się w narożniku zachodnim, skąd można było kontrolować ruch w dolinie. Ponadto istniał jeden lub dwa budynki, pomiędzy którymi obwarowania zapewne poprowadzono krawędziami wzniesienia. Głównym materiałem budowlanym zamku było drewno.

Stan obecny

   Zamek nie zachował się do czasów współczesnych. Obecnie cypel wzgórza na którym został niegdyś posadowiony wznosi się nad wodami sztucznego zalewu, utworzonego w latach 70-tych XX wieku w dolinie rzeki Dřevnice. Cypel wzniesienia został częściowo zdegradowany przez wydobycie kamienia podczas budowy zapory. Ponadto teren Janůvki porośnięty jest gęstym lasem, pomiędzy drzewami którego widać jedynie rów dawnej fosy.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Plaček M., Ilustrovaná encyklopedie moravských hradů, hrádků a tvrzí, Praha 2001.