Hrochův Hrádek – wieża mieszkalna

Historia

   Wieżę wzniesiono na wschodnim krańcu doliny, którą płynie rzeka Vlčava. Doliną tą od dawnych czasów biegł szlak od Mirovic do Březnici i dalej na Příbram. W XIII wieku osadę Hrádek dzierżył niejaki Hroch, po którym wieś i następnie wieża przejęły nazwę. Powstała ona pod koniec XIV wieku, lecz pierwsza pisemna informacja o niej pojawiła się dość późno, gdyż dopiero w 1475 roku, kiedy to sprzedawał ją Václav ze Švamberka. Bliskość grodu Bozeň oraz wsi Stražiště skłania często do przypuszczeń, iż wieża pełniła także funkcje strażnicze. Kolejnym jej właścicielem był pod koniec XV stulecia Bohuslav z Němčic, a następnie Jošt z Pruku. W 1543 roku dwór i wieżę sprzedać miał Zdeslav Ojíř z Očedělic, lecz już w 1574 roku wieża była opisywana jako opuszczona.

Architektura

   Wieżę usytuowano na zachodnim skraju wzniesienia w pobliżu ziemnych wałów pochodzących prawdopodobnie z grodu z X-XIII wieku. Zbudowano ją na planie czworoboku o co najmniej czterech kondygnacjach. Z nich przyziemie podzielone było na dwie, mniej więcej równej wielkości pomieszczenia. Zapewne jak w większości tego typu budowli pełniły one funkcje gospodarczo – magazynowe. Komnata na poziomie drugiego piętra była już mieszkalna o czym świadczą większe okna zaopatrzone w boczne ławy i wejście do wykusza, zapewne o funkcji latryny. Na trzecim piętrze znajdował się duży pokój z kominkiem w północno-wschodnim narożu. Kondygnacje rozdzielane były płaskimi, drewnianymi stropami.

Stan obecny

   Do czasów dzisiejszych z wieży zachowała się ściana północna do wysokości trzeciego piętra oraz fragmenty ściany wschodniej i zachodniej. W murach widoczne są otwory okienne, mniejsze otwory po belkach mocujących stropy oraz relikty narożnego kominka. W pobliżu ruin wieży zobaczyć można wały ziemne grodziska.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 1, Praha 1998.

Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Čechy, t. V, red. Z.Fiala, Praha 1986.
Menclová D., České hrady, Praha 1972.