Historia
Zamek Falkenštejn prawdopodobnie został założony na przełomie XIII i XIV wieku w czasie intensywnej działalności kolonizacyjnej prowadzonej na okolicznych ziemiach przez ród Michaloviców. Oprócz funkcji administracyjnej Falkenštejn z pewnością pełnił rolę strażniczą, gdyż stał w pobliżu szlaku handlowego do Miśni i Łużyc. Pierwsza informacja o zamku w źródłach pisanych pojawiła się dopiero w 1395 roku. W 1406 roku okoliczne dobra kupił Hynek Berka z Dubé, po którym odziedziczył je jego syn Jan Berka z Dubé.
W okresie wojen husyckich zamek dzierżył Jindřich Berka. Wiadomo, iż Falkenštejn pośredniczył wówczas w przekazywaniu na Łużyce informacji o ruchach wojsk husyckich. Bliskość bogatego północnego sąsiada była także zachętą do rabunku dla niektórych czeskich feudałów. W 1427 roku Jindřich Berka zaatakował Żytawę i nagrabił tam znaczną liczbę krów i owiec, jednak w trakcie powrotu do Falkenštejna łup utracił. Rok później Jindřich sprzedał okoliczne majątki wraz z Falkenštejnem Zygmuntowi z Vartemberka na Děčíně, który także przeprowadzał rozbójnicze wypady, zwłaszcza w latach 1429 i 1430. Być może w odwecie za rabunki w 1444 roku Falkenštejn był oblegany. Jeszcze w 1457 roku zamek był wymieniany na liście własności Jana Berki z Dubé, oraz ponownie wspomniany w 1460 roku, jednak niedługo później musiał zostać zniszczony lub opuszczony, gdyż są to ostatnie o nim informacje źródłowe.
Architektura
Falkenštejn był typowym zamkiem skalnym, wzniesionym na trudno dostępnym piaskowcowym bloku skały u którego podstawy rozwinęło się podzamcze. Wejście na górną część prowadziło poprzez szczelinę między skałami za pośrednictwem drewnianej konstrukcji. W połowie wysokości na skalnym występie znajdowała się okrągła studnia. Górne spłaszczenie skały zajmowała w centralnej części komora, której wykute w skale ściany miały 6 x 12 metrów. Zaopatrzono je we wnękę okienną po stronie północnej. Tuż obok znajdowało się także wykute w skale pomieszczenie uznawane za kaplicę, z zaokrągloną częścią (być może prezbiterium) i kamiennym ołtarzem skierowanym na wschód. Głównym budynkiem zamku była drewniana wieża mieszkalna, wokół której znajdowały się mniejsze, także drewniane zabudowania.
Stan obecny
Na terenie zamku zachowały się jedynie elementy wykute w skałach z których za najciekawszą uznać można komorę z niszą okienną zaopatrzoną w boczne ławy. Sama skalna formacja, zaopatrzona w system wykutych w skale schodów i przejść jest bardzo ciekawym i wartym obejrzenia miejscem, a właściwie była do czasu umieszczenia na nim szeregu blaszanych chodników i ramp, które w zasadzie przykryły cały skalny blok. Co prawda umożliwiają one łatwiejsze poruszanie, jednak o wiele lepsze byłyby mniej inwazyjne drewniane zabezpieczenia, zamiast beznadziejnie brzydkich rusztowań.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Durdík T., Ilustrovaná encyklopedie českých hradů, Praha 2009.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Severní Čechy, t. III, red. Z.Fiala, Praha 1984.