Historia
Według badań archeologicznych początki obronnego dworu w Drslavicach sięgają połowy XIV wieku. Należał on wówczas do miejscowej rycerskiej rodziny będącej na służbie u rodu Rožmberków. Pierwszym znanym z imienia był Štěpán z Drslavic, który zmarł w 1390 roku. W 1415 roku jeden z jego potomków, Petr z Drslavic, wraz z innymi przedstawicielami czeskiej szlachty, podpisał protest przeciwko spaleniu Jana Husa w Konstancji. W kolejnych latach wspierał on czynnie ruch husycki, walcząc w 1424 roku po stronie taboryckiego hejtmana Jana Smila z Křemže przeciwko Oldřichowi z Rožmberka.
Po tych wydarzeniach Drslavice zniknęły prawie na pół wieku ze źródeł pisanych, aż do 1479 roku, kiedy to osiedli w nich bracia Jaroslav i Petr Boubínští z Újezda. Prowadzili oni konflikt z biskupem pasawskim, w wyniku którego Drslavice zostały spalone przez bawarskich żołnierzy. Syn Petra, Diviš, w 1522 zeznawał przed sądem w sprawie sąsiedzkiego sporu, a w 1538 roku sprzedał dwór i wieś Volfowi Wienar z Murau. Volf w swym testamencie z 1548 roku chciał przekazać majątek (zamek w Drslavicach i dom w Českých Budějovicích) swej jedynej córce Marynie, jednak zamek przejął Zikmund Robmháp ze Suché, który za 1200 kop groszy sprzedał go Vilémowi z Rožmberka. Nowy właściciel nie mieszkał w Drslavicach, a zamek zaczął wówczas coraz bardziej pełnić funkcję gospodarczą, między innymi urządzono przy nim browar. Upadek budowli przyśpieszony został przez pożar z 1619 roku wywołany przez protestancką armię Ernsta von Mansfelda walczącą w pobliżu z cesarskimi wojskami generała Buquoy.
Od 1627 roku nowym właścicielem majątku był Jan Oldřich z Eggenberku, wybitny dyplomata cesarza Ferdynanda II. Drslavice zostały wówczas przyłączone do majątku Vimperk, lecz dalej pełniły gównie funkcje gospodarcze. W drugiej połowie XVIII wieku kolejni właściciele – Schwarzenbergowie przekształcili dawny zamek w spichlerz, a na początku XIX stulecia został on podzielony na oddzielne części gospodarcze i mieszkalne, które wynajęto różnym rodzinom.
Architektura
Zamek z drugiej połowy XIV wieku był prostą budowlą, charakterystyczną dla średniozamożnych rodów tamtych czasów. Jego głównym elementem był prostokątny w planie budynek o wymiarach 12 x 16 metrów do którego od północnego wschodu dostawiony był obwód muru obronnego wydzielający niewielki dziedziniec. Obronność tego założenia zapewne nie była zbyt duża, gdyż nie posiadał on fosy, a brama była zwykłym otworem w murze bez żadnych elementów flankujących czy jakiejś formy przedbramia.
Budynek miał co najmniej dwie murowane kondygnacje, przy czym najniższa była częściowo osadzona poniżej poziomu gruntu i podzielona na trzy komory (dwie mniejsze południowe i jedną większą w części północnej). Wszystkie one zostały zwieńczone sklepieniami kolebkowymi. Sklepienia posiadało również przyziemie, lecz powstały one nieco później, w okresie późnogotyckim. Pierwsze piętro budynku w formie murowanej powstało prawdopodobnie w XV stuleciu, na miejscu wcześniejszej kondygnacji drewnianej lub szachulcowej.
W XV wieku na miejscu pierwotnej bramy wzniesiono prostokątną w planie wieżę z przejazdem w przyziemiu i pomieszczeniami mieszkalnymi na wyższych piętrach. Parter był murowany, piętro natomiast pierwotnie wzniesiono z drewna. We wschodniej części muru obronnego stanął nowy budynek, jednak nie ma pewności, czy został on wzniesiony jeszcze w XV wieku, czy w pierwszej połowie XVI stulecia. Do skrzydła tego dobudowano następnie w dwóch etapach od strony dziedzińca dwutraktową przybudówkę, której część południowa jest późnogotycka, podczas gdy północna już renesansowa.
Ostatnim elementem wzniesionym w drugiej połowie XVI wieku było duże, prostokątne skrzydło północne, od początku służące jako spichlerz z kuchnią i stajniami na parterze. Jego przyziemie podzielone było na trzy sklepione pomieszczenia, przy czym środkowe służyło za sień przejazdową stanowiącą nową bramę wjazdową na dziedziniec zamku, wschodnie za stajnię, a zachodnie za kuchnię z wydzieloną izbą o płaskim stropie. Na pierwsze piętro prowadziły schody umieszczone w narożniku dziedzińca. Było ono podobnie jak drugie i trzecie piętro przykryte drewnianym stropem.
Stan obecny
Średniowieczna rezydencja zachowała się do czasów obecnych, jednak jej obecna forma jest wynikiem wielu przekształceń, które następowały w okresie nowożytnym. Do niedawna nie istniała także większość skrzydła wschodniego, odbudowanego dopiero w ostatnich latach przez prywatnego inwestora. Zwiedzanie zabytku możliwe jest tylko po uprzednim uzgodnieniu z właścicielem.
powrót do indeksu alfabetycznego
bibliografia:
Anderle J., Brych V., Chotěbor P., Durdík T., Fišera Z., Procházka Z., Rykl M., Slavík J., Svoboda L., Úlovec J., Encyklopedie českých tvrzí, t. 1, Praha 1998.
Hrady, zámky a tvrze v Čechách, na Moravě a ve Slezsku. Jižní Čechy, t. V, red. Z.Fiala, Praha 1986.
Strona internetowa hrady.dejiny.cz, Drslavice.