Lipce – Lwi Dwór

Historia

   Zabytkowy dom podcieniowy nazywany Lwim Dworem zbudowany został na początku XVII wieku lub według innych opracowań badania dendrochronologiczne wydatowały go na 1572 rok. Należał do zamożnej rodziny Ferberów, którzy wykorzystywali go na mieszkanie oraz na magazyn zboża (na poddaszu). Był to bowiem okres wzmożonego eksportu zboża, którego nie były w pewnych porach roku w stanie pomieścić gdańskie spichlerze. Później znajdowała się w nim duża, przydrożna karczma.

Architektura

   Budynek wzniesiono na planie prostokąta o wymiarach 12×20 metrów. Skonstruowano go w technice szachulcowej, przy wykorzystaniu drewna dębowego z którego utworzono szkielet, pierwotnie wypełniony wikliną i gliną. Dom podzielono na dwie kondygnacje oraz poddasze kryte dwuspadowym dachem z więźbą o konstrukcji krokwiowo – jętkowej. Na całej długości elewacji frontowej (zachodniej), skierowanej w stronę traktu do Gdańska i kanału Raduni, utworzono podcień składający się z 9 słupów połączonych długą belką oczepową podpartą mieczami. Elewacje zewnętrzne budynku utworzyła dość regularna krata powstała na skutek pobielenia przestrzeni między belkami ryglowymi. Zastosowano detale architektoniczne w postaci bogatych form ciesielskich: fryzów na belkach czy profili gzymsów podcienia. W przyziemiu dom podzielono na dwa trakty z pomieszczeniami o powierzchni około 180 m2 oraz dodatkowo piętro i niskie poddasze użytkowane na cele gospodarcze.

Stan obecny

   Lwi Dwór jest jednym z najlepiej zachowanych i najstarszych żuławskich domów podcieniowych w Polsce. Z konstrukcji szkieletowej do dzisiejszego dnia w niezmienionym kształcie zachowały się elementy drewnianej więźby dachowej i ówczesne rozwiązania ciesielskie. Pierwotne wypełnienie szkieletu konstrukcji w postaci wikliny i gliny, zostało zastąpione cegłami w latach 60-tych XX wieku. Obecnie budynek znajduje się w rękach prywatnego inwestora, który dokonał w ostatnim czasie remontu budowli.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Samp J., Orunia, Stare Szkoty i Lipce, Gdańsk 2005.
Stankiewicz J., Zabytki budownictwa na Żuławach, „Rocznik Gdański”, t. 15-16, 1956/1957.

Tłoczek I., Polskie budownictwo drewniane, Warszawa 1980.