Bochnia – zamek żupny

Historia

   Zamek w Bochni powstał w XIII wieku prawdopodobnie niedługo po rozpoczęciu wydobycia soli i po otrzymaniu praw miejskich w 1253 roku. Początkowo była to budowla drewniana lub drewniano – kamienna, stanowiąca siedzibą urzędników kontrolujących miejscowe kopalnie. W XIV wieku, w okresie panowania Kazimierza Wielkiego zamek rozbudowano, uzyskał on wówczas w pełni murowaną formę. O utrzymanie zamku dbali kolejni władcy, którzy często zatrzymywali się w Bochni w trakcie objazdów kraju. W XVI wieku żupnik królewski Seweryn Boner, przekształcił budowlę w stylu renesansowym, między innymi ozdabiając dach attykami. W 1785 roku Austriacy przekształcili wnętrza zamku na mieszkania urzędników. Zamek stracił znaczenie, lecz był jeszcze utrzymywany. Dopiero w 1875 roku rozebrano częściowo mury i wieżę, nadając budowli kształt zwykłego nieobronnego domu.

Architektura

   Pierwotny zamek z XIII wieku składał się prawdopodobnie z kamiennej wieży na planie kwadratu, niewielkiego obwodu murów obronnych i drewnianego domu. W XIV wieku dokonano rozbudowy w wyniku której do wieży dostawiono kamienny budynek liczący około 30 metrów długości i 17 metrów szerokości. Bok wieży miał około 8 metrów długość. Dzięki nowożytnym inwentarzom wiemy iż na zamku znajdowała się duża sala reprezentacyjna, kancelaria pisarza, jadalnia, dwie izby ozdobione herbami królewskimi i obrazami świętych oraz kaplica pod wezwaniem św. Stanisława.

Stan obecny

   Do dziś przetrwał częściowo główny budynek zamkowy, który niestety utracił wszelkie pierwotne cechy stylistyczne. Jest on znacząco obniżony i posiada przeprute nowożytne i współczesne otwory okienne i wejściowe. Do niedawna bardzo zaniedbany, podobno po przeprowadzeniu badań archeologicznych ma zostać odnowiony i wyremontowany.

pokaż zabytek na mapie

powrót do indeksu alfabetycznego

bibliografia:
Leksykon zamków w Polsce, red. L.Kajzer, Warszawa 2003.

Strona internetowa zamki.pl, Zamek żupny w Bochni.